Refine
Document Type
- Article (5)
- Part of a Book (2)
Language
- Polish (7) (remove)
Has Fulltext
- yes (7)
Keywords
- Ethnolinguistik (3)
- Polnisch (3)
- Kognitive Linguistik (2)
- Deutsch (1)
- Ethnopsychologie (1)
- Forschungsmethode (1)
- Fragesatz (1)
- Fremdheit (1)
- Interaktionsanalyse (1)
- Kognitive Semantik (1)
Publicationstate
- Veröffentlichungsversion (3)
- Postprint (1)
Reviewstate
- Peer-Review (3)
- Peer-review (2)
- (Verlags)-Lektorat (1)
W artykule tym przyglfjdam si. zasadniczej dia j.zykowego obrazu swiata opozycji mi.dzy swotm i obcym w przykladowych tckstach przynaleznych do polskiego i niemieckiego dyskursu Ideologieznego (politycznego). Za van Dijkicin przyjmuj., ze charakterystyczne dla dyskursu ideologicznego jest ustalenie i reprodukeja rozr.zmenia mi.dzy grupa wlasn^ a innymi grupami. Funkcjq dyskursu ideologicznego jest legitymizaeja dzialan i przekonan grupy wlasnej oraz delegitymizacja dzialan i przekonan innych grup. W populamych czasopismach polskich i niemieckich, traktuj^cych o tematach politycznych ( Wprost i Spiegel) takie pojmowanie swojego i obeego wydaje si. byc akeeptowane. Konkretyzacja absttakcyjnych poj.c. sw.j i obey przy tym nie jest stala, a raczej funkcjonalnie zmienna, zaleznie od tego, kto ma byc postrzegany jako rialeziycy do grupy wlasnej, a kto ma byc z niej wylijczony.
W artykule przedstawiono analizç struktury metaforycznej polskich dyskursów na temat konca komunizmu panst wowego. Analizç przeprowadzono w oparciu o bazç danych, zawierajqcq 1008 metafor pochodzqcych z tekstów prasowych z 1999 roku, upamiçtniajqcych wazne wydarzenia z 1989 roku. Jak siç okazuje, struktury metaforyczne róznych dyskursów wyrazajq i utrwalajq ideologjcznie uksztaltowane interpretacje historii. Szczegolowiej badano interpretacje metaforyczne dwóch zjawisk: zachowania siç przedstawicieli wladzy i opozycji przy Okrqglym Stole oraz pytania o ciqglosc historii. Te dwa zjawiska — których konceptualizacja gra waznq rolç w okreáleniu autostereotypu Polaka w III RP — sq interpretowane za pomocq róznego rodzaju metafor. Metaforyczne rozumienie ciqglosci historii da siç analizowac za pomocq tak zwanej „konceptualnej teorii metafory" LakofFa i Johnsona. Natomiast zachowania komunistów i opozycjonistów sq. interpretowane za pomoc^ metafor intertekstualnych. Sq one skonstruowane nie na podstawie doswiadczenia cielesnego, lecz doswiadczenia specyficznego dia danej kultury. Wydaje siç zatem, ze ksztaltowanie róznego rodzaju pojçc w dyskursie aktywizuje rózne strefy bazy doswiadczeniowej.
Punkt widzenia (lub angielski odpowiednik point of view) to ważne pojęcie we współczesnej lingwistyce kognitywnej. W artykule tym argumentuję, że pojęcie to jest obecnie używane do oznaczenia jakościowo różnych zjawisk: punktów widzenia utrwalonych na poziomie systemu oraz punktu widzenia mówiącego. Przedstawiam przykłady dla każdego z tych poziomów. Na zakończenie jest podjęta eksplikacja podobieństw i różnic pomiędzy tymi dwoma zastosowaniami pojęcia punkt widzenia. Taka eksplikacja wydaje mi się ważna dla jasności teoretycznych narzędzi lingwistyki kognitywnej.
Badania nad postrzeganiem społecznym wskazują, że osoby uśmiechające się są na licznych wymiarach postrzegane korzystniej aniżeli osoby nieuśmiechające się. Jednakże w niniejszych badaniach twierdzimy, że ta zależność nie zawsze jest pozytywna ponieważ postrzeganie uśmiechu może być zależne od kultury i takich jej wymiarów jak indywidualizm-kolektywizm czy asertywność. Eksperyment przeprowadzony w sześciu krajach (w Polsce, Niemczech, Norwegii, Iranie, USA oraz RPA) pokazał, że osoby uśmiechające się mogą być w kulturach kolektywistycznych i mało asertywnych postrzegane mniej korzystnie od osób nieuśmiechających się. W Niemczech osoby uśmiechnięte zostały ocenione jako bardziej inteligentne, a w Iranie jako mniej inteligentne niż osoby nieuśmiechnięte. Ponadto we wszystkich krajach poza Iranem osoby uśmiechnięte były postrzegane jako bardziej szczere niż osoby nieuśmiechnięte. Dyskutujemy stwierdzone efekty w kontekście zróżnicowania kultur opisanego przez Housea i zespół (2004) oraz przez Hofstedego (2001).